Evaluatie van jouw gezonde school(jaar)
- Laatst bijgewerkt:
Als leerkracht en Specialist Sportieve en Gezonde School (SSGS’er) zijn er veel mogelijkheden en initiatieven om te werken aan een gezondere school. Maar evalueer je ook wat er al gedaan is? De vakantie is een uitstekende periode om terug te blikken op de keuzes die gemaakt zijn en te onderzoeken hoe jouw school ervoor staat.

Terugblikken op het afgelopen schooljaar
Uit het promotieonderzoek van M. Ridder aan de Vrije Universiteit Amsterdam komt naar voren dat lesdoelen op het niveau van gedragsbeïnvloeding maar in beperkte mate geëvalueerd worden. Hierdoor weten leerkrachten niet goed wat hun lessen opleveren wat betreft een gezonde leefstijl bij de kinderen. Terwijl het juist motivatie en energie geeft om te weten wat je bereikt hebt! Bovendien weet je zo wat de verbeterpunten zijn.
Als SSGS’er heb je waarschijnlijk al ontdekt dat er veel verschillende initiatieven zijn om van jouw school een gezondere school te maken. Denk bijvoorbeeld aan keuzes op het gebied van voeding, sport en bewegen, duurzaamheid, veiligheid en educatie over mediawijsheid en seksualiteit. Bij al deze thema’s zijn projecten en lespakketten ontwikkeld om uit te kiezen. Deze keuzes hangen weer af van wat past binnen het beleid en de visie van jouw school.
Hoog tijd dus om een moment stil te staan bij de keuzes van afgelopen jaar. Wat hebben jullie al bereikt op school? En wat zijn de volgende stappen?
Sport en beweging op de gezonde school
Overheden proberen met partners als het JOGG, de GGD en sportclubs meer kinderen aan het bewegen te krijgen. De school speelt hierbij een cruciale rol. Een belangrijke stap om een gezonde school te worden is dan ook het bevorderen van meer beweging voor de kinderen. Denk bijvoorbeeld aan matig intensief bewegen in blokjes van 10 minuten.
Als SSGS’er heb je de taak om te signaleren hoe jouw school ervoor staat op het gebied van sport en bewegen. Wat gaat er al goed, wat kan er beter en waar liggen de kansen? Beantwoord onderstaande vragen om erachter te komen!
- In hoeverre vind jij het een taak van de school om een bijdrage te leveren aan de fysieke fitheid van kinderen?
- Wat heeft jullie school afgelopen jaar gedaan op het gebied van sport en bewegen? En waartoe dienden deze specifieke initiatieven?
- Waarom zet je als school in op bewegen en sport?
- Wat zijn jullie concrete doelen voor komend schooljaar?
Kijk ook bij de criteria voor het themacertificaat Bewegen & Sport van de Gezonde School. Voldoet jouw school aan de criteria? Dan kun je het certificaat aanvragen. En zo niet, welke adviezen zou je jouw school meegeven om wel voor het certificaat in aanmerking te komen?

Buitenspelen en de gezonde school
Buitenspelen verdient hier speciale aandacht, want het is een belangrijke factor om de beweegnorm te halen. Gezondheidsnet bericht dat uit promotieonderzoek van Marie-Jeanne Aarts aan Tilburg University blijkt dat sociale cohesie in de buurt, informele speelruimte als stoepen en verkeersveiligheid belangrijke factoren zijn voor kinderen om buiten te spelen.
In grote steden staan deze factoren onder druk en hier wordt dan ook minder vaak buiten gespeeld. Daarnaast blijven vooral meisjes achter wat betreft het buitenspelen. Scholen in de grote steden hebben hier dus een extra belangrijke rol te vervullen.
Voeding op de gezonde school
Naast sport en bewegen is voeding een belangrijk thema van de gezonde school. Voeding is in de eerste plaats natuurlijk de verantwoordelijkheid van de ouders, maar ook een basisschool maakt keuzes op het gebied van eten en drinken. Denk bijvoorbeeld aan het beleid rondom traktaties en tussendoortjes, het jaarlijkse kerstdiner en het rekenen met spekjes in de klas.
Hoe goed heeft jouw school het voedingsbeleid al op orde? Stel jezelf de volgende vragen om de huidige situatie in kaart te brengen.
- Wat gebeurt er al op school met betrekking tot voeding?
- Wat staat er in het beleidsplan over gezondheid en voeding? En wat gaat daarvan al goed en wat gaat er nog minder goed?
- In hoeverre vind je dat de school een taak heeft om de gezondheid van leerlingen te bevorderen? Waarom?
- Wat willen de betrokkenen, zoals de leerkrachten, het schoolbestuur en de ouders?
- Welke argumenten spelen hierbij een rol? En zijn deze gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en adviezen?
Als SSGS’er zorg je voor een aanpak op maat die past bij de visie en het beleid van de school. Zo vergroot je het draagvlak en de kans op succes. Je faciliteert gezonde keuzes door de schoolomgeving zo in te richten dat het gezond eten en drinken stimuleert. Een actief beleid is hierbij belangrijk. Denk bijvoorbeeld aan een document, zoals het voedingsbeleid of de schoolgids, dat beschrijft welk beleid de school hanteert om gezonde tussendoortjes, lunch en traktaties te garanderen.
Een handig hulpmiddel is de Gezonde School-aanpak op het gebied van voeding. Uitgaande van het startpunt van jouw school, onderzoek je waar de kansen zitten. Net als op het gebied van sport en bewegen, hanteert de Gezonde School een certificaat voor voeding. Op de website check je de criteria voor het themacertificaat voeding. Deze vragenlijst verheldert waar jouw school nog aan moet werken. Aan welke criteria voldoet jouw school al? En welke concrete verbeterpunten en adviezen zie je?

De toekomst van de gezonde school
Weet jij al waar je volgend schooljaar mee aan de slag wilt gaan op het gebied van sport en bewegen en voeding? Bij de gezonde school horen natuurlijk nog meer thema’s, zoals mediawijsheid, milieu en natuur, veiligheid, roken en alcohol en relaties en seksualiteit. Bij het vormgeven van een gezonde school staat de visie, identiteit en het beleid van de specifieke school centraal. Welke invulling van de thema’s past bij jouw school en bij wat de leerlingen tegenkomen in het dagelijks leven?
Wil je meer informatie en inspiratie ontvangen over de sportieve en gezonde school? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van alle artikelen en nieuwtjes!
Auteurs:
– SSGS Redactieteam