Relaties en seksualiteit op de basisschool

Gepubliceerd op: 11 maart 2021

In de week van 15 maart is het de Week van de Lentekriebels! Een week waarin veel aandacht wordt besteed aan het onderwerp Relaties en Seksualiteit. Dit jaar staat het thema ‘seksuele en gender diversiteit’ centraal. Sinds 2012 is het verplicht voor alle scholen om les te geven over seksuele diversiteit. Uit onderzoek van Rutgers* is gebleken dat 1 op de 3 scholen hier nog geen aandacht aan besteedt. De Week van de Lentekriebels is daarom een goed moment om te starten.

Waarom is dit thema zo belangrijk op de basisschool?

Hieronder lees je verschillende redenen waarom het thema Relaties en Seksualiteit op de basisschool zo belangrijk is:

Al vanaf groep 1 beginnen kinderen hun eigen lichaam te ontdekken. Ze ontwikkelen hun eigen seksuele identiteit en ontdekken al op jonge leeftijd het verschil tussen jongens en meisjes.
Omdat niet alle ouders zich bekwaam genoeg voelen om hun kind te begeleiden bij hun seksuele ontwikkeling, is het ook de taak van de school om hier actief mee bezig te zijn. Veel ouders zijn blij dat op de basisschool seksuele voorlichting wordt gegeven. Ouders ervaren hierdoor ook de mogelijkheid om met andere ouders over dit thema te praten; hoe maken andere ouders het thema Relaties en Seksualiteit bijvoorbeeld thuis bespreekbaar? Soms krijgen scholen ook negatieve reacties van ouders. Deze ouders willen vaak de seksuele voorlichting zelf thuis geven of zijn bang dat de school met deze lessen hun kinderen aanspoort tot seksueel gedrag. Als school is het daarom belangrijk om ouders vroegtijdig te informeren over het belang van relationele en seksuele voorlichting voor kinderen op de basisschool en dat deze lessen de kinderen juist weerbaar maken. In de lessen leren de kinderen hoe ze met bepaalde situaties om moeten gaan, zodat ze later zelf keuzes kunnen maken en hun grenzen kunnen aangeven.
Op social-media krijgen kinderen op de basisschool ook te maken met dit onderwerp, maar vaak is deze informatie te eenzijdig of te beperkt. Door in de klas op jonge leeftijd al te starten met seksuele en relationele vorming raken leerlingen vertrouwd met het thema Relaties en Seksualiteit.
In de klas durven de kinderen hun vragen te stellen en krijgen ze de ruimte om hun eigen waarden en normen te ontwikkelen. Ook leren de kinderen tijdens deze lessen respectvol met elkaar om te gaan. Om een veilig leerklimaat binnen een school te creëren moet er dus wel aandacht besteed worden aan dit thema.
Sinds een aantal jaar is het thema Seksualiteit en Seksuele Diversiteit opgenomen in de kerndoelen van het basisonderwijs:

‘Kerndoel 38: De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, en ze leren respectvol om te gaan met seksualiteit en met diversiteit binnen de samenleving, waaronder seksuele diversiteit.’

Week van de lentekriebels

De Week van de Lentekriebels is misschien wel het perfecte opstapje om scholen kennis te laten maken met het thema Relaties en Seksualiteit. Voor alle groepen is materiaal beschikbaar gesteld om in de klas te gebruiken. Deze lessen variëren in thema’s als ‘lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld’ en ‘sociale en emotionele ontwikkeling’. Op deze manier kun je ook zelf als leerkracht een thema kiezen waar je je prettig bij voelt en waar jouw klas aan toe is. Je zult zien dat de leerlingen ontzettend enthousiast op deze lessen reageren en graag meer willen weten over dit thema!

Lesmateriaal rondom relaties en seksualiteit

Op het internet zijn veel voorbeeldlessen, kleurplaten en andere materialen te vinden. Ook zijn er veel boeken die mooi aansluiten op dit thema. Voorbeelden van boeken die je kunt gebruiken zijn:

Het lammetje dat een varken is. Pim Lammers. Uitgeverij de Eenhoorn, 2017
Wij zijn bijzonder, misschien zijn wij een wonder. Ted van Lieshout, Leopold, 2012
Koning & Koning. Linda de Haan, Gottmer, 2000
Vaderdag met twee mama’s. Karin Wijnhoven, GigaBoek, 2010
De vriend van papa. Franscesca Pardi, De Vier Windstreken, 2013
Mensen, mensen, wàt een mensen! Peter Spier, Leminscaat, 2012
De jongen in de jurk. David Walliams, Gottmer, 2009
Brullende leeuwen. Annemarie Jongbloed, Levendig Uitgever, 2013

Ga jij aandacht besteden aan de Week van de Lentekriebels?

Wij zijn heel benieuwd hoe jij de Week van de Lentekriebels gaat ervaren! Wil je jouw verhaal met ons delen? Stuur een e-mail naar ssgs@tumultgroep.nl.

Op de hoogte blijven van onze blogs? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!